معرفی خواص سبزی خشک

اصلا سبزی خشک خاصیت دارد؟ سبزی خشک، به آن دسته از سبزیجات خوراکی اطلاق میشود که بخش قابل توجهی از رطوبت طبیعی خود را از طریق فرآیندهای مختلف از دست دادهاند. این کاهش آب، نه تنها عمر نگهداری سبزی را به طور چشمگیری افزایش میدهد، بلکه منجر به تغلیظ طعم، عطر و برخی مواد مغذی نیز میگردد. بر خلاف تصور عموم، اهمیت سبزیجات خشک تنها به طعمدهندگی محدود نمیشود؛ چنانکه در ادامه خواهیم دید، این محصولات میتوانند منبع فشردهای از فیبر، مواد معدنی و ترکیبات آنتیاکسیدانی نیز باشند.
هدف اصلی این مقاله، بررسی دقیق خواص سبزی خشک با تمرکز ویژه بر جنبههای تغذیهای و ملاحظات مهم در مصرف آنها است. همچنین مشخصات تغذیهای برخی از پرکاربردترین انواع سبزی خشک مانند شوید، ریحان، شنبلیله، نعناع و جعفری را بررسی خواهیم کرد.
|جهت مشاهده لیست قیمت سبزی خشک کلیک کنید.|
خواص سبزی خشک
از ویژگی های برجسته تغذیه ای سبزیجات خشک می توان به غلظت مواد مغذی آن اشاره کرد. هنگامی که حجم زیادی از آب سبزی تبخیر میشود، مواد جامد باقیمانده، از جمله مواد معدنی و فیبر، در واحد وزن فشرده تر میشوند. این بدان معناست که مصرف مقدار کمی سبزی خشک میتواند سهم قابل توجهی از نیاز روزانه به برخی ریزمغذیها را تأمین کند. به عنوان مثال، مواد معدنی حیاتی مانند آهن (برای خونسازی و انتقال اکسیژن)، کلسیم (برای سلامت استخوانها و دندانها)، پتاسیم (برای تنظیم فشار خون و عملکرد سلولی) و منیزیم (درگیر در صدها واکنش آنزیمی بدن) در سبزیجات خشک به نسبت وزن، غلظت بیشتری نسبت به حالت تازه خود دارند. علاوه بر مواد معدنی، فیبر غذایی نیز در سبزی خشک متراکمتر شده و نقش مهمی در سلامت گوارش ایفا می کند.
سرنوشت ویتامین سبزی خشک در فرآیند خشک کردن، کمی پیچیدهتر و متغیرتر از مواد معدنی و فیبر است. برخی ویتامینها، به ویژه آنهایی که محلول در چربی و مقاوم به حرارت هستند، مانند ویتامین K (که برای انعقاد خون و متابولیسم استخوان ضروری است)، تمایل دارند که در طول فرآیند خشک کردن به خوبی حفظ شوند. از سوی دیگر، ویتامینهای محلول در آب و حساس به حرارت یا اکسیداسیون، مانند ویتامین C (یک آنتیاکسیدان قوی و مهم برای سیستم ایمنی و سلامت پوست) و برخی از ویتامینهای گروه B مانند فولات (ویتامین B9) و تیامین (ویتامین B1)، ممکن است در طی فرآیند خشک کردن، به ویژه اگر با حرارت بالا یا قرار گرفتن طولانیمدت در معرض هوا همراه باشد، به میزان قابل توجهی کاهش یابند. بنابراین، در حالی که سبزیجات خشک همچنان میتوانند حاوی مقادیری از ویتامینها باشند، نباید آنها را جایگزین کاملی برای منابع تازه ویتامینهای حساس، بهویژه ویتامین C، دانست.
خوشبختانه، بسیاری از ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود در سبزیجات، در فرآیند خشک کردن مقاومت نسبتاً خوبی از خود نشان میدهند و دربرابر بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، سرطان و بیماریهای تحلیلبرنده عصبی از بدن حفاظت میکنند. سبزیجات، بهویژه آنهایی که رنگ تیره یا عطر و طعم قوی دارند، سرشار از ترکیبات فنولی و فلاونوئیدها هستند که فعالیت آنتیاکسیدانی قوی دارند. فرآیند خشک کردن، به خصوص روشهای ملایمتر مانند خشک کردن در سایه یا با دستگاههای خشککن در دمای پایین، میتواند بخش زیادی از این ترکیبات ارزشمند را حفظ کند. علاوه بر این، همانند مواد معدنی، غلظت این آنتیاکسیدانها نیز در واحد وزن سبزی خشک افزایش مییابد.
از منظر انرژی، حذف آب باعث افزایش غلظت کالری و کربوهیدراتها در واحد وزن سبزی خشک میشود. این موضوع کاملاً طبیعی است، زیرا ترکیبات مولد انرژی (عمدتاً کربوهیدراتها و مقدار ناچیزی پروتئین و چربی در سبزیجات) در حجم کمتری متمرکز میشوند. با این حال، نکته مهم این است که سبزیجات خشک معمولاً به عنوان چاشنی و در مقادیر بسیار کم (اغلب در حد چند گرم یا یک یا دو قاشق غذاخوری) در غذاها استفاده میشوند. در نتیجه، سهم کالری آنها در کل کالری دریافتی روزانه معمولاً ناچیز و قابل چشمپوشی است.
ماده غذایی | مقدار تقریبی در ۱۰۰ گرم سبزی خشک |
---|---|
انرژی | ۲۰۰ تا ۳۵۰ کیلوکالری |
پروتئین | ۱۵ تا ۳۰ گرم |
چربی | ۲ تا ۸ گرم |
کربوهیدرات | ۳۰ تا ۶۰ گرم |
فیبر غذایی | ۱۰ تا ۳۰ گرم |
آب | ۵ تا ۱۰ گرم |
کلسیم | ۱۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم |
آهن | ۵ تا ۲۰ میلیگرم |
پتاسیم | ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ میلیگرم |
سدیم | ۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم |
ویتامین C | ۵ تا ۳۰ میلیگرم (کاهشیافته نسبت به تازه) |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ واحد بینالمللی |
توجه کنید که میزان مواد مغذی بستگی به نوع سبزی (مثل نعناع، جعفری، اسفناج و…) و روش خشککردن آن (طبیعی، صنعتی، یا با دستگاه خشککن) دارد.
خواص سبزی خشک شوید
شوید از دیرباز به عنوان گیاهی بادشکن و کمککننده به هضم غذا شناخته میشده است. ترکیبات موجود در خواص سبزی شنبلیله خشک، مانند کاروون و لیمونن، ممکن است به آرامش عضلات صاف دستگاه گوارش و کاهش نفخ کمک کنند. گرچه بخشی از ویتامین سبزی خشک C در فرآیند خشک شدن از بین میرود، اما شوید خشک همچنان میتواند مقادیری از ویتامین A (به شکل بتاکاروتن) و مواد معدنی مانند منگنز و آهن را فراهم کند. همچنین، حاوی فلاونوئیدها و ترکیبات آنتیاکسیدانی دیگر نیز است.
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۵۰ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۱ گرم |
چربی | ۴ گرم |
کربوهیدرات کل | ۵۰ گرم |
فیبر غذایی | ۱۷ گرم |
آب | حدود ۸ گرم |
کلسیم | ۱۵۱۶ میلیگرم |
آهن | ۴۸ میلیگرم |
پتاسیم | ۳۳۰۰ میلیگرم |
سدیم | ۲۰۸ میلیگرم |
منیزیم | ۴۵۰ میلیگرم |
فسفر | ۲۷۰ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | حدود ۶۵۰۰ واحد بینالمللی (IU) |
ویتامین C | حدود ۲۰ میلیگرم |
خواص سبزی خشک ریحان
ریحان خشک به دلیل دارا بودن ترکیباتی مانند اوژنول، لینالول و سیترونلول، ممکن است دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و آنتیاکسیدانی باشد. اوژنول، به ویژه، به دلیل پتانسیل خود در مهار برخی مسیرهای التهابی مورد توجه قرار گرفته است. ریحان خشک منبع بسیار خوبی از ویتامین K است که نقش حیاتی در انعقاد خون دارد. همچنین حاوی مقادیری از ویتامین A، منگنز و منیزیم است. آنتیاکسیدانهای موجود در آن، مانند لوتئین و زآگزانتین، برای سلامت چشم و مقابله با آسیبهای سلولی اهمیت دارند.
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۳۰ کیلوکالری |
آب | ۱۰٪ |
پروتئین | ۲۲ گرم |
چربی کل | ۴ گرم |
کربوهیدرات | ۴۹ گرم |
فیبر غذایی | ۳۷ گرم |
قندها | حدود ۱ گرم |
کلسیم | ۱۷۷۰ میلیگرم |
آهن | ۴۰ میلیگرم |
پتاسیم | ۲۶۰۰ میلیگرم |
سدیم | ۷۶ میلیگرم |
منیزیم | ۷۱۱ میلیگرم |
فسفر | ۲۹۶ میلیگرم |
روی (زینک) | ۴ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۷۴۰۰ واحد بینالمللی |
ویتامین C | ۱۸ میلیگرم |
ویتامین K | بسیار بالا (حدود ۱۷۰۰ میکروگرم) |
ویتامین E | ۱۰ میلیگرم |
خواص سبزی خشک شنبلیله
خواص سبزی شنبلیله خشک در طب سنتی برای مقاصد مختلفی استفاده میشده است. تحقیقات مدرن نیز برخی از این خواص را تأیید کردهاند؛ به عنوان مثال، شنبلیله به دلیل داشتن فیبر محلول بالا (بهویژه گالاکتومانان) و ترکیبی به نام 4-هیدروکسیایزولوسین، ممکن است به تنظیم قند خون در افراد دیابتی کمک کند. همچنین، به عنوان یک گالاکتاگوگ (افزایشدهنده شیر مادر) شناخته میشود و ممکن است به بهبود هضم و کاهش کلسترول نیز کمک کند. شنبلیله خشک منبع خوبی از آهن، منیزیم، منگنز و فیبر است.
ماده غذایی | مقدار در ۱۰۰ گرم شنبلیله خشک |
---|---|
انرژی | ۳۲۳ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۳ گرم |
چربی | ۶.۴ گرم |
کربوهیدرات | ۵۸ گرم |
فیبر غذایی | ۲۵ گرم |
آب | ۸ گرم |
کلسیم | ۱۷۶ میلیگرم |
آهن | ۳۳.۵ میلیگرم |
پتاسیم | ۷۷۰ میلیگرم |
فسفر | ۲۹۶ میلیگرم |
سدیم | ۶۷ میلیگرم |
منیزیم | ۱۹۱ میلیگرم |
ویتامین C | حدود ۳ میلیگرم |
ویتامین A | مقدار خیلی کم |
خواص سبزی خشک نعناع
علاوه بر خاصیت سبزی خشک نعناع یعنی خنککنندگی و طعم نافذ، به ایجاد حس تازگی در غذا نیز کمک میکند. در طب سنتی، نعناع همواره به عنوان دارویی برای مشکلات گوارشی مانند سوءهاضمه، نفخ و اسپاسمهای رودهای مورد استفاده قرار گرفته است. تحقیقات نشان دادهاند که روغن نعناع و منتول میتوانند به شل شدن عضلات صاف دستگاه گوارش کمک کرده و علائم سندروم روده تحریکپذیر (IBS) را تسکین دهند. نعناع خشک همچنین دارای خواص ضد میکروبی و آنتیاکسیدانی است و میتواند مقادیری از ویتامین A، آهن و منگنز را فراهم کند. کاربردهای گوارشی نعناع آن را به یکی از شناختهشدهترین گیاهان دارویی تبدیل کرده است.
ماده غذایی | مقدار در ۱۰۰ گرم نعناع خشک |
---|---|
انرژی | ۲۸۵ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۰ گرم |
چربی | ۶ گرم |
کربوهیدرات کل | ۵۵ گرم |
فیبر غذایی | ۳۰ گرم |
قند (طبیعی) | ۰.۵ گرم |
آب | ۸ درصد |
کلسیم | ۲۰۰۰ میلیگرم |
آهن | ۱۵ میلیگرم |
پتاسیم | ۱۵۰۰ میلیگرم |
سدیم | ۴۰۰ میلیگرم |
منیزیم | ۶۰۰ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۱۰۲۰۰ واحد بینالمللی (IU) |
ویتامین C | ۱۳ میلیگرم |
ویتامین K | ۱۷۱۴ میکروگرم |
خواص سبزی خشک جعفری
جعفری با وجود طعم ملایم، از نظر تغذیهای بسیار ارزشمند است. جعفری خشک منبع فوقالعادهای از ویتامین K است که برای سلامت خون و استخوانها حیاتی است. همچنین، حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین A (به شکل کاروتنوئیدها) و ویتامین C (هرچند بخشی از آن در خشک شدن از دست میرود) میباشد. خواص سبزی جعفری خشک شده سرشار از آنتیاکسیدانهای فلاونوئیدی، به ویژه آپیژنین و لوتئولین، و همچنین کاروتنوئیدهایی مانند لوتئین و بتاکاروتن است که به ارزش غذایی بالای جعفری و خواص ضد التهابی و محافظتی آن در برابر بیماریها کمک میکنند.
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۸۰ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۱ گرم |
چربی کل | ۵ گرم |
کربوهیدرات | ۵۰ گرم |
فیبر غذایی | ۲۶ گرم |
آب | ۷ گرم |
کلسیم | ۱۱۴۰ میلیگرم |
آهن | ۱۰ میلیگرم |
پتاسیم | ۲۶۸۰ میلیگرم |
سدیم | ۴۵ میلیگرم |
منیزیم | ۴۰۰ میلیگرم |
فسفر | ۵۰۰ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۱۰۰۰۰ واحد بینالمللی |
ویتامین C | حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیگرم |
ویتامین K | خیلی زیاد (بیش از ۵۰۰ میکروگرم) |
خواص سبزی خشک مرزه
مرزه علاوه بر طعم دهی، دارای خواص دارویی از جمله ضد درد، ضد التهاب و حاوی آنتیاکسیدانهای مفید است.
ماده مغذی | مقدار تقریبی |
---|---|
انرژی | ۲۷۰ تا ۳۰۰ کیلوکالری |
پروتئین | ۶ تا ۹ گرم |
چربی | ۵ تا ۷ گرم |
کربوهیدرات | ۶۰ تا ۷۰ گرم |
فیبر غذایی | ۴۵ گرم |
آب | حدود ۸ گرم |
کلسیم | ۲۱۳۰ میلیگرم |
آهن | ۳۷ میلیگرم |
پتاسیم | ۱۰۵۰ میلیگرم |
سدیم | ۱۵ میلیگرم |
منیزیم | ۴۰۰ میلیگرم |
ویتامین C | حدود ۲۵ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۵۲۵۰ واحد بینالمللی (IU) |
خواص سبزی خشک گشنیز
خواص سبزی خشک گشنیز، منبع ویتامینهای A، C و B6 ومواد معدنی آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فیبر است. از این گیاه برای بهبود عملکرد گوارش و هضم غذا و دفع فلزات سنگین مانند سرب و آلومینیوم از بدن استفاده می شود.
ماده مغذی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۷۹ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۱ گرم |
چربی | ۴ گرم |
کربوهیدرات | ۵۵ گرم |
فیبر غذایی | ۴۲ گرم |
آب | ۷ گرم |
کلسیم | ۱۲۶۷ میلیگرم |
آهن | ۱۸ میلیگرم |
پتاسیم | ۲۶۷۰ میلیگرم |
منیزیم | ۶۹۳ میلیگرم |
سدیم | ۲۱۲ میلیگرم |
فسفر | ۴۰۶ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۶۹۰۰ واحد بینالمللی (IU) |
ویتامین C | ۲۱ میلیگرم |
ویتامین K | ۴۱۰ میکروگرم |
خواص سبزی ترخون خشک
ترخون خشک منبعی از ویتامینها و مواد معدنی کلسیم، منگنز، منیزیم، ویتامین A و ویتامین C بوده و باعث پیشگیری از پوکی استخوان می شود. همچنین به دلیل آنتیاکسیدانها، به جوانسازی و سلامت پوست نیز کمک میکند.
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۹۵ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۴ گرم |
چربی | ۷ گرم |
کربوهیدرات | ۵۲ گرم |
فیبر غذایی | ۴۲ گرم |
کلسیم | ۳۳۰ میلیگرم |
آهن | ۲٫۶ میلیگرم |
پتاسیم | ۲۳۰۰ میلیگرم |
ویتامین A | ۱۵۰۰ واحد بینالمللی |
ویتامین C | ۳۵ میلیگرم |
خواص سبزی خشک تره
سبزی خشک تره با طبعی گرم سرشار از ویتامینهای A و C، مواد معدنی از جمله منگنز، فسفر، پتاسیم، کلسیم و اسید فولیک است. از تره خشک برای عملکرد کبد، تسکین سرفه و سردرد، درمان کمخونی و رفع سردی، کاهش جوشهای سرخ پوست، رفع قولنج و قطع خونریزی استفاده می کنند.
ماده غذایی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۲۷۰ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۰ گرم |
چربی | ۵ گرم |
کربوهیدرات | ۵۰ گرم |
فیبر | ۲۰ گرم |
کلسیم | ۱۶۰۰ میلیگرم |
آهن | ۲۰ میلیگرم |
پتاسیم | ۲۵۰۰ میلیگرم |
ویتامین C | ۲۵ میلیگرم |
ویتامین A (بتاکاروتن) | ۱۵۰۰ واحد بینالمللی |
خواص سبزی خشک در آش
سبزی خشک آش شامل موادی مانند جعفری، اسفناج، تره و گشنیز هستند که غنی از ویتامینهای A، C و K بوده و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند . گاهی از سبزیهایی مانند تره و اسفناج که حاوی فیبر هستند نیز استفاده می شود که به هضم غذا کمک میکنند و میتوانند مشکلات گوارشی مانند یبوست را کاهش دهند. از دیگر خواص این ترکیبات به کاهش التهاب، تقویت استخوان و دندان، کنترل فشار خون و تنظیم قند خون می توان اشاره کرد.
خواص سبزی خشک قورمه
خواص سبزی قورمه خشک (که معمولاً ترکیبی از سبزیهای خشک مثل تره، جعفری، گشنیز، شنبلیله و … است) بسیار زیاد است. جلوگیری از یبوست و مشکلات هضم،خاصیت ضدالتهابی، تقویت سیستم ایمنی در مقابل عفونتها، تنظیم فشار خون، پیشگیری از کمخونی و مشکلات قلبی، از جمله این خواص سبزی خشک قورمه هستند.
جدول انرژی و مواد مغذی انواع سبزی خشک (در ۱۰۰ گرم)
نوع سبزی خشک | انرژی (کالری) | پروتئین (گرم) | چربی (گرم) | کربوهیدرات (گرم) | فیبر (گرم) | کلسیم (میلیگرم) | آهن (میلیگرم) | پتاسیم (میلیگرم) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
شوید خشک | ۲۵۰ | ۲۱ | ۴ | ۵۰ | ۱۷ | ۱۵۱۶ | ۴۸ | ۳۳۰۰ |
ریحان خشک | ۲۳۰ | ۲۲ | ۴ | ۴۹ | ۳۷ | ۱۷۷۰ | ۴۰ | ۲۶۰۰ |
شنبلیله خشک | ۲۷۰ | ۲۵ | ۵ | ۴۸ | ۲۲ | ۱۷۰۰ | ۵۰ | ۲۶۰۰ |
نعناع خشک | ۲۸۵ | ۲۰ | ۶ | ۵۵ | ۳۰ | ۲۰۰۰ | ۱۵ | ۱۵۰۰ |
جعفری خشک | ۲۸۰ | ۲۱ | ۵ | ۵۰ | ۲۶ | ۱۱۴۰ | ۱۰ | ۲۶۸۰ |
مرزه خشک | ۲۴۰ | ۲۰ | ۳ | ۵۳ | ۲۲ | ۱۵۰۰ | ۴۰ | ۲۸۰۰ |
گشنیز خشک | ۲۷۰ | ۱۸ | ۴ | ۵۲ | ۲۴ | ۱۲۶۷ | ۱۳ | ۲۶۷۰ |
ترخون خشک | ۲۴۰ | ۲۲ | ۳ | ۴۷ | ۲۳ | ۱۵۸۰ | ۴۰ | ۲۲۰۰ |
تره خشک | ۲۸۰ | ۲۰ | ۴ | ۵۰ | ۲۵ | ۱۳۰۰ | ۲۳ | ۲۵۰۰ |
ملاحظات و نکات مهم در مصرف سبزی خشک
کیفیت سبزی خشک نقش بسیار مهمی در طعم، عطر و حتی خواص تغذیهای آن دارد. هنگام خرید، به دنبال محصولاتی باشید که رنگ نسبتاً طبیعی و زندهای دارند (اگرچه رنگ سبزی خشک معمولاً تیرهتر از سبزی تازه است) و عطر مشخص و قوی سبزی مربوطه را از خود متصاعد میکنند. از خرید سبزیهای خشکی که رنگ پریده، کدر، یا بوی کهنگی، خاک یا کپک میدهند، خودداری کنید. بررسی تاریخ تولید و انقضا نیز اهمیت دارد، زیرا با گذشت زمان، عطر و طعم و برخی مواد مغذی سبزیجات خشک کاهش مییابد. پس از خرید، نگهداری صحیح کلید حفظ کیفیت است؛ سبزیجات خشک باید در ظروف دربسته و نفوذناپذیر هوا، در مکانی خنک، تاریک و خشک نگهداری شوند. قرار گرفتن در معرض نور، گرما، رطوبت و هوا میتواند به سرعت باعث از دست رفتن عطر، طعم و کیفیت کلی سبزی خشک شود.
خرید انواع سبزی خشک با کیفیت A++ از رستاد
کارگاه رستاد مارکت با استفاده از مرغوب ترین مواد اولیه و رعایت اصول استاندارد خشک کردن، توانسته است رضایت بی از 95 درصد مشتریان خود را داشته باشد. این مجموعه ادعا دارد محصولات با کیفیت a++ تولید میکند و در صورت عدم تطابق محصول ارسالی، ضمانت مرجوعی کالا خواهد داشت. جزئی نگری، بازبینی محصول در هر مرحله و رعایت نکات بهداشت بین المللی از مزیت های این کارگاه می باشد.
|جهت مشاهده لیست قیمت و خرید سبزی خشک کلیک کنید.|
در صورتی که پیشنهاد محصول جدید برای ارائه در رستاد مارکت داشته باشید، ما استقبال خواهیم کرد.